3 april 2023

Cultuurshock: een gebaar met compleet andere betekenis

Al eerder schreef ik over mijn bezoek aan India in 'Ontvoerd in een sloppenwijk in Mumbai'. Gelukkig was het vervolg van mijn bezoek niet alleen maar kommer en kwel, of misschien wel… Na het nachtelijke voorval in Mumbai vloog ik de volgende ochtend, zonder een oog dicht te hebben gedaan, door naar een van de grootste technologie steden, Pune.

Na mijn aankomst werd ik hartelijk welkom geheten door het IT-bedrijf waar wij onze iPad app, een kiosk voor digitale magazines, lieten ontwikkelen. Volgens Indiase traditie kreeg ik een oranje bloemenkrans om mijn nek, er werd met rood poeder een stip op mijn voorhoofd gezet en ik werd overladen met diverse cadeaus. Ik liet het mij, met al mijn nederigheid, overkomen.

Na de ceremonie kreeg ik een uitgebreide rondleiding door het gigantische gebouw en werd ik naar mijn werkplek geleid. Onderweg werd door de CEO een jonge man in het Hindi aangesproken die uit zijn 'cubicle' stapte en ons gehoorzaam volgde. Een cubicle is een kleine, door wanden afgescheiden ruimte, bedoeld voor één werknemer. De jongeman was aangesteld om mij, de rest van de week, van koffie of thee te voorzien. Hij ging op een kleine tweetal meter achter mij staan. Ik installeerde mij op de toegewezen werkplek en ging aan het werk.

“Do you want some coffee sir?”, vroeg de jongeman beleefd achter mij. “Yes, thank you”, antwoordde ik. Naast mijn laptop werd een mok met bedrijfslogo op het bureaublad neergezet. Vanuit een zilverkleurige kan werd de koffie subtiel ingeschonken. Ik bedankte de jongeman, pakte de mok en nam een slok. Gadverdamme!

Wat een smerige koffie was dat… Was het überhaupt wel koffie? Het leek meer op een warme limonade met koffiesmaak. Ik dronk uit beleefdheid de mok leeg, maar nam mij voor geen koffie meer te drinken zolang ik hier zat. Ik dook weer in mijn laptop en vervolgde mijn werkzaamheden.

Ik was net lekker aan het werk, toen er achter mij opnieuw klonk: “Do you want some coffee sir?”. Mijn maag draaide zich al om bij de gedachten om nog zo'n kop koffie te nuttigen... Ik schudde mijn hoofd, nee dankjewel. Vanuit mijn ooghoek verscheen tot mijn grote verbazing opnieuw de zilverkleurige kan en er werd koffie ingeschonken. “Euh… thank you?”, stamelde ik. Ik besloot om deze kop koffie te laten staan en ging verder met mijn werk.

In Nederland heb ik steevast een kop koffie, thee of een glas water op mijn bureau staan. Pas in India realiseerde ik mij dat, als ik geconcentreerd aan het werk ben, ik op volledig automatische piloot mijn drinken nuttig. Want zonder na te denken, pakte ik, de koud geworden 'bocht', want koffie wil ik het niet meer noemen, en nam een slok. In een klap was ik weer terug in de realiteit en moest moeite doen mijn maaginhoud binnen te houden. Man, wat was dat spul smerig. De jongeman achter mij zag mijn reactie en vroeg, “Do you want a new coffee sir?”. Heftig schudden ik opnieuw 'Nee'. En warempel, er werd een nieuwe mok neergezet die vervolgens weer, door dezelfde zilverkleurige kan, gevuld werd met het opgewarmde rioolwater.

Toen pas viel het kwartje. Ik schudde steeds mijn hoofd als ik geen koffie wilde. Maar in India is het schudden van je hoofd, ofwel de 'hoofdwiebel' die er erg op lijkt, een bevestigend gebaar. Voor die jongeman schudde ik steeds 'Ja' en vulde hij mijn mok. Ik besloot om de rest van de week thee te drinken. Zonder melk, dat dan weer wel 🫣

Zo ontdekte ik tijdens mijn bezoek aan India nog vele andere culturele verschillen. Genoeg voer voor een andere blog, haha!

Hoe bereid je je voor op culturele verschillen?

Zoals je leest, had ik mij voor deze reis onvoldoende voorbereid op het grote cultuurverschil. Organisaties die vaak in aanraking komen met andere culturen, wensen dat hun medewerkers bekend zijn met de verschillen. Om miscommunicatie of zelfs 'beledigingen' te voorkomen. Met alle gevolgen van dien. Een voorbeeld van zo'n organisatie is, onze vaste klant, luchtvaartmaatschappij KLM. Met name het vliegend personeel komt in aanraking met vele culturen.

Hoe zorg je ervoor dat het personeel op de hoogte is van de do's en, belangrijker nog, de don'ts? En verwacht je dat ze deze noodzakelijke informatie allemaal moeten weten? Of…

In de Performance Support app "Anytime for you", die we in opdracht van KLM ontwikkelde samen met Marcel de Leeuwe en Wilma Baltes, vonden we dat men deze 'Supporting knowledge' niet hoeft te leren, maar wel toegankelijk moet zijn. Ofwel, binnen 10 seconden of 3 klikken/taps op te zoeken. Om de Indiase cultuur als voorbeeld te nemen. In onze Performance Support app, vind je onder het kopje 'Culturele verschillen' onderwerpen als: “Niet uitserveren met je linkerhand”. In India wordt de linkerhand gezien als 'onreine' hand. Omdat men daarmee, hoe zal ik het netjes verwoorden, hun achterwerk reinigen na een toiletbezoek. Het is daarom uit den boze om voedsel in contact te laten komen met de 'onreine' hand. Voor het vliegend personeel zeer relevante informatie om rekening mee te houden bij Indiase passagiers.

Onze eigen Performance Support tool 'Amuse', geeft je als organisatie de mogelijkheid om relevante informatie, zonder het uit je hoofd te leren, toegankelijk te maken tijdens het werk. Ben je geïnteresseerd in een demo? Neem contact op. De vers gemalen bonen koffie staat klaar! 😉


Remco van den Hout
Eigenaar / Managing Director Digital Chefs


📬 Wekelijks mijn (sterke) verhalen, tips en verrassende inzichten over Learning & Development in je mail?


Abonneer je op "Aan tafel!"

© Digital Chefs  | 
Privacyverklaring  | 
Responsible Disclosure  | 
Algemene voorwaarden